Ο ΚΩΣΤΑΣ Ν. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΣ είναι o Πρόεδρος του Ινστιτούτου Κύπρου και Εκτελεστικός Διευθυντής του Εκπαιδευτικού και Ερευνητικού Ιδρύματος Κύπρου. Είναι Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Αντεπιστέλλων Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ιλλινόις (ΗΠΑ). Είναι Σύμβουλος του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και ειδικός απεσταλμένος του για θέματα κλιματικών αλλαγών.   

Είναι κάτοχος B.Sc. και Ph.D. πτυχίων στη Φυσική από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT). Έχει διατελέσει Ερευνητής στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Saclay της Γαλλίας, και Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Illinois και στο Πανεπιστημίου Αθηνών. Διεύθυνε το Ινστιτούτο Επιταχυντικών Συστημάτων και Εφαρμογών της Ελλάδας και το Εργαστήριο Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Προέδρευσε στο Συμβούλιο Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Πιστοποίησης (ΣΕΚΑΠ) της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και στην Επιτροπή που συγκρότησε τα Τμήματα Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Υπηρέτησε στην Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή για την Επιστήμη και την Τεχνολογία της Ελληνικής Δημοκρατίας και στο Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το ερευνητικό του έργο, δημοσιευμένο σε κορυφαία περιοδικά, συγκεντρώνεται στις θεματικές ενότητες πυρηνικής και σωματιδιακής φυσικής, ιατρικής φυσικής και απεικονιστικής τεχνολογίας, φυσικής και τεχνολογίας επιταχυντών, σε ηλιακή ενέργεια και ενεργειακή και εκπαιδευτική πολιτική. 

Είναι διακεκριμένο μέλος (Fellow) της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας (American Physical Society) και τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (Academia Europea) όπως και της Silk Road Academy of Sciences (China).

Για τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη της Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Κύπρο του απονεμήθηκε το Μετάλλιο «Εξαίρετης Προσφοράς προς την Κυπριακή Δημοκρατία».